Türkiye eğitim tarihinin en özgün projelerinden biri olan Köy Enstitüleri’nin kuruluşunun 85. yıldönümünde Eğitim-İş Edirne Şube Başkanı Nedim Zobar, laik, bilimsel ve halkçı eğitim anlayışının bugün her zamankinden daha fazla önem taşıdığını belirtti. Eğitim-İş olarak amaçlarının Köy Enstitüleri’nin ruhunu ve felsefesini yeniden canlandırmak olduğunu vurgulayan Zobar, “Atatürk’ün ‘fikri hür, vicdanı hür, irfanı hür’ nesillerini yetiştirme idealinden asla vazgeçmeyeceğiz” diyerek yeniden Köy Enstitüsü ruhuyla aydınlık bir geleceği inşa etme çağrısı yaptı.

“KÖY ENSTİTÜLERİ’NİN KURULUŞUNUN 85.YILDÖNÜMÜ”

Eğitim İş Edirne Şube Başkanı Nedim Zobar “Bugün, Cumhuriyet tarihimizin en özgün ve en aydınlanmacı hamlelerinden biri olan Köy Enstitüleri’nin kuruluşunun 85. yıldönümünü yaşıyoruz. Tevhid-i Tedrisat Kanunu ile birlikte Osmanlı’nın medrese-mektep, cinsiyet ve sınıf temelli ayrımcı eğitim düzeni sona erdirilirken; yerine bilimsel, laik ve halkçı temellere dayanan bir eğitim sistemi inşa edilmiştir. Cumhuriyet’in bu yeni eğitim anlayışı, en parlak meyvelerini hiç kuşkusuz Köy Enstitüleri ile vermiştir”diye konuştu

“BU KURUMLAR SADECE ÖĞRETMEN DEĞİL, KÖYÜN KADERİNİ DEĞİŞTİRECEK ÖNCÜLER YETİŞTİRMİŞTİR”

Enstitü mezunlarının halkla kol kola vererek bilgiyi büyütüp yaydığının altını çizen Zobar, “17 Nisan 1940’ta, dönemin Milli Eğitim Bakanı Hasan Ali Yücel ile İsmail Hakkı Tonguç’un öncülüğünde hayata geçirilen Köy Enstitüleri, yalnızca Türkiye’nin değil, dünya eğitim tarihinin en özgün ve öncü projelerinden biri olmuştur. Bu proje ile yüzyıllardır kul zihniyetiyle bastırılmış bir halkın özgürleşmesi, bilimle, sanatla, üretimle yeniden ayağa kalkması hedeflenmiştir. Hasanoğlan’da yakılan eğitim meşalesi, Cılavuz, Beşikdüzü, Çifteler, Düziçi gibi enstitülerle tüm yurda yayılmış; her biri birer aydınlanma merkezi haline gelmiştir. Bu kurumlar yalnızca öğretmen değil, aynı zamanda köyün kaderini değiştirecek öncüler yetiştirmiştir. Köy Enstitüleri’nde bilgi ezberletilmemiş, bilgiye nasıl ulaşılacağı ve nasıl üretileceği öğretilmiştir. ‘İş içinde, iş aracılığıyla, iş için eğitim’ ilkesiyle öğrenme hayatın ta kendisine dönüşmüştür. Enstitü mezunları sadece köylerde ders vermekle kalmamış; toprağa dokunmuş, üretmiş, halkla kol kola vererek bilgiyi yaymış, büyütmüş, yaşatmıştır” dedi.

“HEDEFİMİZ KÖY ENSTİTÜSÜLERİ RUHUNU YENİDEN CANLANDIRMAK, AYDINLANMA MEŞALESİNİ YENİDEN YAKMAK”

Bugünkü eğitimin bilimsellikten uzaklaşmasının Köy Enstitülerinin kapanması kadar vahim olduğuna değinen Zobar, “Türkiye’nin düşünce ve edebiyat hayatına yön veren pek çok büyük isim, bu kurumların ya doğrudan mezunu ya da taşıdığı ruhun izleyicisidir. Ancak ne yazık ki Köy Enstitüleri’nin laik, ilerici, halkçı yapısı; bağnaz ve gerici çevrelerin hedefi hâline gelmiş, ‘dinsel değerleri zayıflatıyor’ bahanesiyle kapatılmıştır. Böylece Anadolu’nun en büyük aydınlanma projesi karanlığa gömülmeye çalışılmıştır. Bugün eğitimde yaşadığımız her sorun, üretimden, bilimden, laiklikten uzaklaşmanın sonucudur. Oysa Köy Enstitüleri’nin felsefesi; çağdaş, üretken, bilimsel, laik ve demokratik bir eğitim sistemi inşa edilmesinin yolunu hâlâ bize göstermektedir. Eğitim-İş olarak hedefimiz; Köy Enstitülerinin ruhunu, heyecanını ve felsefesini yeniden canlandırmak, her okulda o aydınlanma meşalesini yakmak, Cumhuriyet’in öğretmeni olmanın sorumluluğuyla ülkemizin geleceğine ışık tutmaktır. Bir zamanlar Köy Enstitülerini kapatmak ne kadar büyük bir hata idiyse, bugün eğitimi çok başlı hale getiren ve bilimsellikten uzaklaştıran politikalar da aynı derecede vahimdir. Bizler, Cumhuriyet’in öğretmenleri olarak, Atatürk’ün ‘fikri hür, vicdanı hür, irfanı hür’ nesillerini yetiştirme idealinden asla vazgeçmeyeceğiz. Köy Enstitülerinin 85. yılında, bu onurlu mirasa sahip çıkıyor, bir kez daha kararlılıkla haykırıyoruz, aydınlık geleceğimiz için, yeniden Köy Enstitüsü ruhuyla!” diye noktaladı.

Haber: Erkan Ekşi